تست ورزش یکی از روش‌های مهم در ارزیابی فعالیت و سلامت فیزیکی است که عمدتاً برای بررسی عملکرد قلب و سیستم قلبی عروقی در شرایط تنشی و فعالیت ورزشی انجام می‌شود. این تست به عنوان یک ابزار تشخیصی کلیدی برای ارزیابی عملکرد قلب و عروق در واکنش به فعالیت بدنی و همچنین بررسی وضعیت عمومی سلامتی و فیزیکی فرد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تست ورزش چیست؟| ارزیابی عملکرد فیزیکی و قلبی
تست ورزش قلب (exercise ECG) برای ارزیابی پاسخ قلب به استرس یا ورزش انجام می‌شود. در این آزمایش تغییرات نوار قلب در تست ورزش یا ECG شما در زمان ورزش روی تردمیل یا دوچرخه‌ی ثابت ثبت می‌شود. در نقاط خاصی در طول تست، برای مقایسه‌ی اثرات افزایش استرس روی قلب، تست ردیابی ECG انجام می‌شود.
در این آزمایش شیب و سرعت تردمیل به صورت دوره‌ای افزایش می‌یابد تا در طول آزمایش، سطح ورزش دشوارتر شود. اگر در تست از دوچرخه استفاده شود، از شما خواسته می‌شود که سریع‌تر رکاب بزنید. فعالیت شما باید به گونه‌ای باشد که تا رسیدن به ضربان قلب هدف (که بر اساس سن و وضعیت جسمانی توسط متخصص قلب و عروق تعیین می‌شود) یا تا زمانی که بر اثر خستگی، تنگی نفس، درد قفسه‌ی سینه یا سایر علائم، دیگر قادر به ادامه دادن نباشید، ورزش کنید.
علت انجام تست ورزش قلب
متخصص قلب و عروق تست ورزش قلب را به دلایل مختلفی انجام می‌دهد که عبارت‌اند از:
- اگر پزشک مشکوک به بیماری گرفتگی رگ قلب باشد، برای ارزیابی استرس یا تحمل ورزش، تست ورزش را توصیه می‌کند.
- قبل از شروع برنامه‌ی توان‌بخشی قلبی یا هنگام بهبودی از یک عارضه‌ی قلبی، همچون حمله‌ی قلبی (انفارکتوس میوکارد، یا MI) یا جراحی قلب، تست ورزش به تعیین محدودهی ایمن ورزش کمک می‌کند.
- برای ارزیابی ریتم قلب و عملکرد الکتریکی قلب در حین ورزش
- برای ارزیابی ضربان قلب و فشار خون در طول ورزش.
البته ممکن است دلایل دیگری هم وجود داشته باشد که بر اساس آنها متخصص قلب و عروق، انجام تست ورزش را برای شما لازم بداند.
نحوه انجام تست ورزش| تست ورزش چگونه انجام می شود؟
تست ورزش یا تست استرس شامل راه رفتن روی یک تردمیل می‌شود که در ایران معمول‌ترین روش به حساب می‌آید. تردمیل دارای شیب قابل تنظیم است که باید در حین راه رفتن تغییر کرده و به تدریج افزایش پیدا کند. وضعیت فشار خون و ضربان قلب بیمار باید در حال ورزش کردن به طور مرتب بررسی شود تا هرگونه اشکال و نارسایی به خوبی ثبت گردد. در همین حین، ثبت نوار قلب باعث می‌شود تا فعالیت الکتریکی و سیگنال دهی قلب نیز قابل بررسی باشد.
بر همین اساس، تکنسین تست ورزش قلب، الکترودهای چسبنده را روی پاها، بازوها و سینه بیمار قرار می‌دهد. این سنسورها از طریق سیم های متصل به رایانه، کلیه علائم را به دستگاه فرستاده و رایانه آنها را ثبت می‌کند. فشار خون بیمار نیز از طریق ابزاری که روی بازو قرار می‌گیرد، قابل اندازه‌گیری خواهد بود. همچنین، برای بررسی وضعیت تنفس بیمار و احتمال بروز تنگی نفس، ممکن است پرستار یا تکنسین از او بخواهد که در حین ورزش در یک لوله آزمایش تنفس کند. طول بازه زمانی که شخص باید روی تردمیل راه برود حدود دوازده دقیقه است که برای افراد مختلف می تواند متغیر باشد.
این امکان وجود دارد که به جای انجام ورزش، از نوعی دارو برای تحریک و افزایش ضربان قلب استفاده شود. البته این روش در همه افراد استفاده نمی‌شود و تنها برای بیمارانی است که توانایی راه رفتن نداشته باشند.
انجام تست ورزش قلب به چه دلایلی تجویز می‌شود؟
بیماری‌های قلبی عمدتا به دلایل مختلفی نظیر مسائل ژنتیکی، استرس و فشارهای عصبی به وجود می‌آیند. برای افرادی که در شرایط استرس زا قرار می‌گیرند و یا سابقه خانوادگی بیماری قلبی دارند، بروز احساس تنگی نفس و یا درد و فشار در ناحیه قفسه سینه می‌تواند احتمال ابتلا به نارسایی های قلبی را بالا ببرد. به همین دلیل، بهتر است این گونه افراد در صورت مشاهده نشانه‌های یاد شده، به یک متخصص قلب و عروق مراجعه نمایند.
پزشک متخصص در چنین شرایطی بعد از انجام معاینات فیزیکی، لازم می‌داند که جهت بررسی دقیق‌تر و تشخیص بهتر، انجام برخی از آزمایش‌های تشخیصی نظیر گرفتن نوار قلب و تست ورزش برای قلب را تجویز نماید.
به طور کلی، افرادی که در هنگام انجام فعالیت های روزانه دچار درد در ناحیه قفسه سینه می‌شوند و یا گاهی بی‌دلیل دچار تنگی نفس می‌گردند، مشکوک به بیماری عروق کرونر (CAD) خواهند بود. این مساله به طور خاص برای افرادی که سن بالا دارند و یا به اضافه وزن و کلسترول بالا دچار هستند، از اهمیت بسیار بالاتری برخوردار خواهد بود. چون وجود نشانه‌های یاد شده در این گونه افراد به شدت بر وجود بیماری عروق کرونر تاکید می‌کند. از این رو، برای اطمینان بیشتر پزشک تست ورزش برای قلب را تجویز می‌کند تا در صورت غیرطبیعی بودن نتیجه آن، برنامه درمانی را تنظیم نماید.
تست ورزش در کلینیک فوق تخصصی قلب بیمارستان کوثر شیراز:
تست ورزش فوق تخصصی به عنوان یکی از خدمات اصلی در کلینیک فوق تخصصی قلب بیمارستان کوثر ارائه می‌شود. این تست با استفاده از تجهیزات پیشرفته و تحت نظارت تخصصی انجام می‌شود و می‌تواند به عنوان یک ابزار مفید برای ارزیابی وضعیت سلامت فیزیکی و قلبی فرد در زمان تنش و ورزش مورد استفاده قرار گیرد.
نوبت دهی تست ورزش
نوبت دهی تست ورزش در بیمارستان کوثر شیراز به صورت روزانه می باشد و در همان روزی که پزشک برای شما تست ورزش را تجویز می کند انجام می شود و بلافاصله نتایج آن آماده می شود و میتوانید به پزشک معالج خود برای بررسی های تکمیلی نشان دهید.
